خلاصه

• کفش طلای اروپا (که آن را به نام کفش طلا هم می‌شناسند) به بهترین گل‌زن لیگ‌های اروپایی می‌رسد.
• البته این رقابت تنها بر مبنای تعداد گل نیست و هر لیگ، ضریب خود را دارد. به ازای هر گل در لیگ‌های بزرگ 2 امتیاز داده می‌شود، گل در لیگ‌های متوسط 1.5 امتیاز دارد و لیگ‌های کوچک هم 1 امتیاز به ازای هر گل دارند. مثلا گل در انگلیس 2 امتیاز، در اسکاتلند 1.5 امتیاز و در ولز 1 امتیاز دارد. پنج لیگ اول اروپا لیگ‌های بزرگ هستند، لیگ‌های 6 تا 21 در رده متوسط قرار می‌گیرند و بقیه لیگ‌های پایین به شمار می‌روند. این رده‌بندی لیگ‌ها بر مبنای ضریب یوفا است (که بر اساس عملکرد باشگاه‌ها در رقابت‌های لیگ قهرمانان و لیگ اروپا تعیین می‌شود).
• در این روند گل‌های زده‌شده حساب می‌شوند، نه این که نسبت گل به بازی حساب شود. یعنی لیگ‌هایی که بازی‌های بیشتری دارند، بازیکنانشان از این موضوع بهره می‌برند.
• همیشه در ابتدای فصل چند بازیکن روسی و اسکاندیناویایی در صدر لیست قرار می‌گیرند، چرا که لیگ آنها زودتر شروع می‌شود و خاتمه می‌یابد. آنها بیشتر در فصل تابستان بازی می‌کنند.

جدول کفش طلای اروپا

تاریخ به‌روز شدن: 8 نوامبر 2010، ساعت 13:45 به وقت اروپای مرکزی

* اسامی ستاره دار در لیگ هایی بازی می کنند که این فصل آنها به پایان رسیده است.

تاریخچه

در فصل 68-1967 بود که مجله فرانسوی فوتبال اکیپ جایزه‌ای را به بهترین گل‌زن لیگ‌های اروپایی به دلیل نمایش‌های خوبش اختصاص داد. در فصل‌های بین 1968 تا 1991، بازیکنان بزرگی مانند اوزه‌بیو، گرد مولر، ایان راش و مارکو فان‌باستن این جایزه را گرفتند.

در هر حال فاصله بین لیگ‌های بزرگ و کوچک در اوایل دهه 90 بیشتر شد و اکیپ تصمیم گرفت پس از اعتراض اتحادیه فوتبال قبرس در سال 1991، این جایزه را غیررسمی کند. دارکو پانچف در آن فصل با 34 گل کفش طلا را گرفت، اما اتحادیه فوتبال قبرس ادعا کرد بازیکنی در لیگ قبرس در آن فصل 40 گل زده است.

آدیداس، اسپانسر جایزه با این حال تا سال 1996 به دادن جایزه ادامه داد، تا این که مجله ورزش اروپا، ESM (که اکیپ هم عضوی از آن است) تصمیم گرفت جایزه را دوباره رسمی کند. ESM لیگ‌های اروپا را به سه دسته تقسیم کرد و به هر گروه ضریبی نسبت داد. کفش طلای اروپا به این دلیل دیگر به بهترین گل‌زن نمی‌رسید، بلکه به بازیکنی می‌رسید که بیشترین امتیاز را داشت.

وزن هر لیگ بر مبنای ضریب یوفا تعیین می‌شود که بستگی به نتایج باشگاه‌های هر لیگ در رقابت‌های اروپایی در پنج فصل گذشته دارد. گل‌های زده‌شده در پنج لیگ برتر ضریب دو، در لیگ‌های 6 تا 21 ضریب 1.5، و دیگر لیگ‌ها ضریب 1 می‌گیرند.

به این ترتیب بازیکنان لیگ‌های پایین‌تر تا حد زیادی از گرفتن کفش طلا محروم می‌شوند، چرا که مثلا گلی در لیگ ارمنستان، استونی یا آذربایجان وزن کمتری از گلی در سری آ، لالیگا، بوندس‌لیگا یا لیگ برتر خواهد داشت.

بازیکنانی نظیر تیری آنری، کریستیانو رونالدو، دیه‌گو فورلان و لیونل مسی در چند سال گذشته فاتح کفش طلا شده‌اند.

1-منطقه بیوگلوی استانبول, روز داربی مهم گالاتاسرای- فنرباغچه. تقریبا جایی برای نشستن پیدا نمی شود و اگر هم بشود باید رفت بالاترین طبقه کافه یا باری تاریک و تنگ نشست و از سرما لرزید و تازه کلی هم پول ورودی داد, پولی که در روزهای عادی موضوعیتی ندارد. روز دربی روز کاسبی است و تا جایی که جا دارد جیبها را پر می کنند کسبه محل. به صرفه ترین راه برای دیدن فوتبال سر پا ایستادن کنار خیابان و چشم تیز کردن به مونیتورهای نه چندان بزرگ داخل کافه ها و پاتوق هاست. اینجا تقریبا همه هوادار گالاتاسرای هستند و سرود " جیم بوم بوم " سرود ملی آنهاست. فرانک رایکارد اخراج شده و گئورگی هاجی ستاره ده نود فوتبال رومانی و بازیکن سابق همین زردپوشان پایتخت جایش را گرفته. این اولین بازی هاجی روی نیمکت گالا است و شاید حساس ترینش. وضعیت تیمش هم خوب نیست. سه مهره اصلی هاجی در فاز حمله, میلان باروش و هری کیول و آردا توران, غایبند. از ستاره ها فقط الانو در ترکیب اصلی قرار گرفته و بس. یک نتیجه قابل قبول در زمین فنر می تواند هواداران را به آینده تیمشان تحت رهبری هاجی امیدوار کند؛ که البته کار سختیست. هنوز جایی برای نشستن پیدا نکردیم که بازی شروع می شود.

2-بازی تمام شد. صفر-صفر. عربده ها و فریادها و اعتراض ها هم تمام شد و جای خودش را به آوازی چنین داد : " I love you Hagi, I love you Hagi ". هواداران کاملا از نتیج راضی به نظر می رسند. یک امتیاز در داربی خارج از خانه به علاوه چند موقعیت گل در دقایق پایانی جایی برای گله باقی نگذاشت و هاجی دوباره بدل شد به قهرمان گالا؛ منتها این بار با کت و شلوار و کراوات و به لطف عقل و تدبیرش, نه پای هنرمندش.

3-منطقه بیوگلوی استانبول, روز داربی مهم گالاتاسرای- فنرباغچه. کل شهر را اگر بگردی فوتبالی غیر از این بازی پیدا نمی کنی روی اسکرینها و مونیتورهای بزرگ و کوچک. ولی این قاعده استثنای خودش را هم دارد. کافه ای ایرلندی هست در قلب خیابان استقلال به نام " جیمز جویس ". کافه ای نسبتا جمع و جور با دکوراسیون و موزیکی که بوی ایرلند و دابلین می دهد یک سر.

صاحبش هم مرد میانسال ایرلندی است به نام " ایمون " که فیدل ( نوعی ویالون ) می نوازد و ترانه های فولک ایرلندی می خواند خودش. اینجا که هستی شنواییت به تعادلی دل انگیز و گوش نواز می رسد و کمی از فضای حاکم بیرون فاصله می گیری. تقریبا می شود اعلام کرد بسامد زبان ترکی و انگلیسی در هوا برابر است؛ آن هم انگلیسی با لهجه شیرین ایرلندی. بومی های این کاف هم بر عکس درصد بالای مردم ترکیه با انگلیسی بیگانه نیستند. این تنها مرکز ایرلندی کل استانبول است و تنها جایی که واقعا می شود به آن " sport pub " گفت. اگر سلیقه غذاییتان هم به ایرلندی ها بخورد دیگر بهشت فراهمتان شده است. " Fish & Chips " , " Pudding & Sussages " و مهمتر از همه " Irish Stew " که خیلی هم شبیه خوراک های ایرانی هست سرو می شود تا مهمان نوازی گرم ایرلندی نقصی نداشته باشد.

اما این کافه اهمیتی فوتبالی هم دارد که آن را کاملا متمایز می کند از کافه ها و بارهای دیگر. اینجا بازی گالاتاسرای – فنرباغچه نه اهمیتی ندارد و نه موضوعیتی. درست وقتی بیرون همه کار و زندگی را ول کردند و پای داربی استانبول نشسته اند اینجا بازی من سیتی و آرسنال پخش می شود. آرسنال میزبان ده نفره اش را با سه گل به خاک و خون می کشد و چند انگلیسی هم دست می زنند برای تیم محبوبشان. دو بازی در یک ساعت ,دو دسته هوادار فوتبال که هر کدام به اندازه حجمشان سر و صدا می کنند و نسبت به وقایع بازی واکنش نشان می دهند. دو جو فوتبالی و یک دنیا فرق. از هر دو بازی دقایقی را می بینم. مسلما من سیتی و آرسنال برایم مهمتر است. اما گالاتا و فنر را هم از دست نمی دهم؛ نه به خاطر فوتبالش, که البته بازی بدی هم نبود واقعا, به خاطر تماشاگرانش. یک چشمم به مونیتوری است که در دوردست سو سو می زند, فکرم به دنبال جایی می گردد برای خرید یک دوربین شکاری یا تلسکوپ که بشود بازیکنان را تشخیص داد تا دیگو لوگانو را با روبرتو کارلوس اشتباه نگیرم و چشم دیگرم که سعی می کنم سویش را از دیگری بیشتر نگاه دارم هواداران گالا را تعقیب می کند و مدام " اسنپ شات " می گیرد. از آن ور صدایی به گوش می رسد که : "come on ref " و این ور هم که سرود " جیم بوم بوم" گوش خراش است و موجب ناشنوایی مقطعی.

4-شاید خیلی چیزها خون ترک ها را به جوش بیاورد؛ " پ.ک.ک" , فیلتر شدن سایت یو تیوب ( که گویا اخیرا لغو شده است ) و توهین به سمبل ملی شان یعنی " آتاتورک " ( که مجازات قانونی دارد ), اما با یک قضیه هرگز کنار نمی آیند و اصلا برایشان تعریف شده نیست : پاس رو به عقب.

 این بزرگترین گناه در فرهنگ فوتبالی ترک هاست. بخششی هم در کار نیست. نتیجه و شرایط بازی هم تاثیری بر این قضاوت ندارد. کافیست یک پاس رو به عقب بدهی تا داد و فریادشان در آید و حتی هو کنند.

 ده دقیقه به پایان داربی مانده و فنر دیگر خسته از حملات بی نتیجه شورش خوابیده و یواش یواش بازی را دست مهمان همشهری می دهد. هاجی از بازیکنانش می خواهد توپ را حفظ کنند تا دقایق پایانی را سوار بر بازی شوند. گالا بالا می آید و در زمین فنر مستقر می شود. توپ به نزدیکی های باکس حریف می رسد. راه بسته است و کار منطقی پاس رو به عقب. اما منطق هواداران چیز دیگری می گوید : فقط بزن به تو.

تا بازیکنان گالاتاسرای پاسی رو به عقب یا حتی عرضی می دهند داد مردم در می آید. پاس رو به غقب برایشان حکم بزدلی دارد و بی دل و جراتی. برای ترک ها در آمدن از زیر پرس حریف و کارهای ترکیبی خیلی جذابیتی ندارد. فوتبال یعنی دریبل زدن و حرکات انفرادی و شوت های آسمان خراش. برای همین هم است که همه عاشق خوان پابلو پینو مهاجم کلمبیایی تبارشان شده اند که تازه به تیم پیوسته. پینو توپ را ور می دارد و می برد جلو و هرچند نفر که شد را جا می گذارد و توپ لو می دهد و نفس نفس زنان خود را به نیمه های زمین می رساند. این داستان بارها تکرار شد در طول بازی و کف و سوت بود که هوا میرفت.

این خوی فوتبالی در تیمهای باشگاهی ترکیه نسبت به تیم ملی شان کمتر دیده می شود و دلیلش هم حضور مربیان بزرگ جهان در لیگ است و بازیکنان با تجربه کلاس یک دنیا. اما وقتی به تیم ملی می رسد زمین و بازیکنان با سکوها و کافه نشینان هماهنگ تر می شوند. دلیل اینکه بازی های تیم ملی ترکیه در جام جهانی 2002 و یورو 2008 اینقدر جذاب بود هم بخش عمده اش بر می گردد به همین روحیه تهاجمی و نفرت از فوتبال دفاعی. برای ترک ها پاس رو به عقب نوعی وقت تلف کردن می ماند و مسلما کسی اینجا دوست ندارد وقتش تلف شود؛کسی برای وقت تلف کردن پول نمی دهد.

اما کمی آنسوتر بریتانیایی ها نشسته اند و برای پاس های عرضی و خروج از زیر پرس در نیمه زمین خودی دست می زنند. به داور هم زیاد اعتراض می کنند که البته با توجه به قضاوت های عجیب و غریب داورهای انگلیسی بیشتر حق با تماشاگران است. کسی اینجا برای حرکات تکنیکی بی نتیجه ارزشی قائل نیست. اینجا همه عاشق آدام جانسون می شوند که تکنیکی شگرف دارد اما توپ لو نمی دهد و به جای اینکه یک تنه به قلب دشمن بزند در عرض حرکت می کند و با پای چپ هنرمندش گل می نویسد. این قضیه البته منحصر نمی شود فقط به اندکی محدود تماشاگر در یک بار. بازی های لیگ برتر را از تلویزیون هم که تماشا می کنید به وضوح فرهنگ فوتبالیشان را درک می کنید و واکنش هایشان در جریان بازی را می بینید." کیث ", دوستی انگلیسی که هوادار لیدز است می گوید نیوکاسلی ها بیشتر سر و صدا را دارند در کل جزیره. کیث اودترافورد و استمفورد بریج را دوست ندارد اصلا: " مثل سالن اوپرا میمونن. " البته یکی از استثناهای این قاعده را هم می توانید در فن کلاب های لیورپول جستجو کنید. آنجا " اندکی" فضا فرق دارد.

5-یک هفته بعد. در کافه ایرلندی نشسته ام و بازی من یو و تاتنهام را تماشا می کنم. چند نفری که فوتبالی اند همه به یونایتد گرایش دارند, گرچه تی شرت یا شالگردن یا کلاهی دیده نمی شود بر تن و سرشان. جو آرامی است و کارکنان کافه به مناسبت هالووین کلاه بر سر و ماسک به صورت خم خم راه می روند تا مزاحم فوتبال دیدن مشتری هایشان نشوند. بعد ترکی غول آسا وارد کافه می شود . به زور سعی دارد انگلیسی حرف بزند با پسر جوانی که از بد حادثه کنارش نشسته. پسرک محجوبانه سر تکان می دهد و کلمات نامفهوم همدم ناخوانده اش را تایید می کند از روی ادب. مرد غول آسا اصلا کاری به فوتبال ندارد و سرگرم وراجی خودش است. تا بالاخره با اندک حواسی که برایش به یادگار مانده می فهمد اینجا همه هوادار یونایتد هستند. موقعیت را مناسب می بیند و با صدایی خش دار و دو رگه نعره می کشد: " اسپرز!اسپرز! "

1-مورینیو و گواردیولا یک تفاوت اساسی با هم دارند که تحلیل کارشان را از همان اول کار وارد دو مسیر مجزا میکند؛جزئیات و حتی کلیات کار گورادیولا را جدا از بارسا نمیتوان بررسی کرد چه او بیشتر «مجری» فلسفه و سبک بازی بارسلونا است و به رغم ستایش رسانه ای پررنگی که در اروپا از سرمربی بارسا میشود،هنوز «به هیچ وجه» نمیتوان در مورد آینده کاری او و میزان توفیقش در تیم های دیگر نظری روشن داد.

فرانک رایکارد هم در مدت حضور روی نیمکت بارسا،لیگ قهرمانان و لالیگا را فتح کرد اما امروز  در لیگ ترکیه یک شکست خورده به حساب می‌آ‌ید که بعید است در آینده تیم بزرگی از لیگ های کلاس اول اروپا را تحویلش دهند.چه او نیز مجری فلسفه  موفق اما بدون انعطاف بارسا بود و زیر آن پرچم و هویت پررنگ،بیشتر نقش یک «صافی» را داشت،تا مردی صاحب رای و صاحب فلسفه و صاحب ایده های شخصی و البته صاحب قدرت اجرای سلایق شخصی‌اش.به همین ترتیب گواردیولا را هم نمیتوان فرا و جدا از بارسلونا «به روشنی» تحلیل کرد اما کار مربیانی مثل هیدینک و بنیتس و آنچلوتی و در راس همه شان،«خوزه مورینیو» جدا از هر تیم و باشگاهی قابل تحلیل و درون کاوی است.

مورینیو به هر تیمی برود،فلسفه فوتبالش و سبک کاری اش را در چمدان،همراه دارد و فاکتور «انعطاف» را هم در چمدانی جداگانه،با خود این سو،آن سو میبرد.پورتو و چلسی و اینتر  با فاکتورهایی مشترک،متاثر از فلسفه شخصی مورینیو، موفقیت نسبی داشتند و البته این موفقیت ها با انعطاف پذیری فرهنگی،زبانی سرمربی‌شان حاصل شد.منظور از انعطاف زبانی، نه فقط تسلط مورینیو به تکلم زبان انگلیسی و ایتالیائی،که درک سریع فرهنگ و زبان فوتبال این کشورها و وفق‌پذیری با آنهاست.چنان که خود او پس از امضای قرارداد با رئال اعلام کرد «در این تیم فوتبالی تهاجمی تر ارائه خواهد کرد چراکه برای موفقیت در هر تیم و هر لیگی باید با فرهنگ آن موقعیت تطبیق پیدا کرد.»

مورینیو در همان گفت و گو حرف مهم دیگری در تکمیل ایده‌اش به زبان آورد:«بارسا خودش را با فرهنگ لالیگا هماهنگ کرده و به موفقیت رسیده اما همین بارسا نمیتواند در لیگ برتر قهرمان شود،همانطور که منچستر و چلسی نمیتوانند لالیگا را ببرند و اینتر هم نمیتواند قهرمان آلمان شود.» آوردن این مقدمه پیش از تحلیل کار مورینیو لازم بود چه مقایسه او با گواردیولا چندان شدنی نیست.آن هم به دلیل یک ترکیب وصفی ساده اما عمیق که در مورد مورینیو صادق است و درباره گواردیولا،«هنوز» نه:«فردیت قوام یافته.»

2-مربیان فوتبال را در چهار شاخه تاکتیکی،تکنیکی،بدنی و روانی، بسته به گرایش‌ کلی‌شان دسته بندی میکنند. طبیعی است مربی ای که در بیش از یک یا دو شاخصه اصلی متخصص باشد؛احتمال «توفیق پایدار» بیشتری دارد چنانکه کارگردان متسلط به ژانرهای مختلف،طراوت چند جانبه بیشتری به اثرش تزریق میکند و میتواند در ژانرهای مختلف هم دست به خلق و تولید اثر بزند. مورینیو از همین دسته است؛مربی ای که در طراحی و اجرای تمرین و بازیخوانی در جریان مسابقه(شاخصه تاکتیکی) از بهترین های فوتبال امروز است،تیم هایش از جنبه جسمانی و ارائه فوتبال خشن و دیرفرسا(شاخصه بدنی) نمونه هستند،در مسائل روانی هم نیازی به گفتن نیست که تیم های مورینیو چه انرژی شگرفی دارند(شاخصه روانی) و تکنیک تیم های او نیز در استاندارد بالائی قرار می‌گیرد.اینگونه یک مربی در کلیات از همکارانی که محدودیت توانمندی در ژانرها را دارند؛فاصله می‌گیرد.تحلیل کار مربی در هر سرشاخه،ترکیب‌شان با دیگر سرشاخه ها را می‌طلبد اما در این مطلب روی دو شاخصه تاکتیکی و روانی تمرکز می‌کنیم.

جنبه تاکتیکی

یک غلط مصطلح شکل گرفته:«فوتبال مورینیو تدافعی است.» این از آن مواردی است که یک کلمه جای کلمه‌ای دیگر را به غلط گرفته اما خطای رسانه ها و گزارشگران و منتقدان،غلط را تثبیت و مصطلح می‌کند.ترکیب «فوتبال تدافعی» خیلی مواقع در جائی استفاده میشود که با               «فوتبال سازماندهی شده» روبرو هستیم.پوشش‌های منطقه‌ای مناسب،حمایت زوج های طولی و عرضی از یکدیگر،دفاع فردی و تیمی مناسب و تمرکز پایدار در طول بازی،پی‌آمدش پائین بودن ضریب نفوذپذیری خط دفاع و موفقیت سازمان دفاعی تیم است اما آنچه به چشم برخی تماشاگران می‌آید،«فوتبال تدافعی» است.شاید تیمی برنامه اش در بازی با حریفی قدرتمند،دفاع با ده نفر در زمین خودی باشد اما به واسطه اجرای نامناسب فاکتورهای یادشده،با چند گل شکست بخورد.آن وقت هیچ تماشاگر و حتی منتقدی هم تیم شکست خورده و سرمربی‌اش را متهم به اجرای بازی تدافعی نمیکند.

سازماندهی واژه‌ای کلیدی در مباحث تاکتیکی فوتبال است و مربیانی مثل مورینیو و لیپی و کارلوس کرش نمونه های برجسته در ایجاد سازماندهی دفاعی مطلوب هستند.از سازماندهی به فرم می‌رسیم:مورینیو اغلب به یکی از دو سیستم 1-3-2-4 و 3-4-4 گرایش نشان میدهد.در رئال هم بیشتر از اولی استفاده میکند.وفق پذیری با فرهنگ فوتبال ایتالیا اما ایجاب میکرد در اینتر گاهی     2-4-4 دیاموند را نیز اجرا کند؛جائی که گرایش دفاعی مربیان،باعث میشود گاهی تا چهار هافبک میانی را در ترکیب تیم‌ها و فضای مانور محدود را در زمین ببینیم. مورینیو همیشه خط میانی‌اش را حول یک شماره 10 شکل میدهد.دکو در پورتو،لمپارد در چلسی،اشنایدر در اینتر و اکنون اوزیل در رئال.یکی از عوامل رویکرد دوباره فوتبال اروپا به مردان شماره 10،توفیق مورینیو در همین موضوع است.

فرهنگ فوتبال تهاجمی در اسپانیا،سرمربی رئال را به این نتیجه رساند که اوزیل می‌تواند شماره 10 مناسبی برایش باشد؛بازیکنی که در فاز دفاع توان لمپارد و اشنایدر را ندارد.مهره‌چینی و کوچینگ جریان بازی مبحث دیگری است که مورینیو در آن نخبه است؛توانائی‌ای که خاصه در لیگ قهرمانان به عنوان کیفی‌ترین تورنمنت حذفی(از مرحله گروهی به بعد) در مورد مربیان مختلف سنجیده می‌شود.فصل گذشته بازیهای برگشت اینتر مقابل چلسی و بارسا نقطه اوج کار مورینیو در طراحی نقشه بازی (game plan) و برنامه های جریان مسابقه بود.در دیگر مطلب این صفحه درباره جزئیات برنامه مورینیو در بازی رفت اینتر-بارسا توضیحات فنی داده شده است.

این مبحث مورد علاقه در مورد مورینیو در میان اقشار مختلف فوتبالی است؛چه تماشاگران،چه منتقدان و چه مربیان.جنجال‌های مورینیو،مصاحبه‌ها علیه همکارانش و پرخاشگری‌هایی که در خیلی موارد اخلاقی هم نبوده،حجم قابل توجهی از مطالب رسانه‌های ورزشی اروپا را تشکیل داده است.پشت یک‌سری از این رفتارها اما خودآگاهی فاعل آنها وجود دارد.در مربیگری یک اصل هست به نام «تبدیل فشار»،از این قرار:«همیشه باید سطح انرژی درون‌تیمی بیش از سطح فشارهای بیرونی باشد.»

این تئوری نیاز به توضیح دارد:«هر تیمی در طول فصل با فشارهائی از بیرون مواجه است که مهمترین آنها انتقادات رسانه‌ها هنگام افت تیم،شایعات مختلف و نارضایی هواداران محسوب میشود.کادرفنی باید آنقدر توانمندی روانی در تیم ایجاد کند که در مقاطع مختلف،توان واکنشی مجموعه پائین‌تر از قدرت این فشارها قرار نگیرد وگرنه ناکامی قطعی است.میزان فشار نیز با نام و اعتبار تیم نسبت مستقیم دارد.» بهترین تیم‌های اروپا از جمله تیم‌های مورینیو گاهی از این زاویه دچار مشکل می‌شوند.در این زمینه اغلب مربیان از جمله نخبگان موفقی مانند فرگوسن و ونگر و آنچلوتی سعی میکنند به فشارهای بیرونی دامن نزنند و نسبت به نقدهای تند و شایعات، کم‌توجه و کم‌حرف بمانند تا سطح این فشارها بالا نرود که سطح واکنش درون‌تیمی بیشتری را هم بطلبد.

مورینیو از یک مسیر پرریسک پیش میرود:با دامن زدن به نقدها و حتی ایجاد جدل رسانه ای،سطح فشارها را افزایش می‌دهد اما از سوی دیگر ظرفیت و دقت سیستم عصبی تیمش را هم بالا می‌برد تا به فشارها،واکنش بهتری نشان بدهد.این پروسه چطور پیش می‌رود؟ مورینیو عکس رفتار رسانه ای تهاجمی‌اش،متخصص ایجاد فضای امن روانی در داخل تیمش است.او برای هر آنکه خارج باشگاه،«نیزه» است و برای افراد مجموعه اش «سپر.»

از زاویه‌ای دیگر مورینیو نقش پُرزگیر یا عفونت‌گیر را برای تیمش بازی میکند؛پرزگیری که چیزهای نامناسب را به خود میگیرد تا مجموعه تحت رهبری اش بتواند آزادانه کارش را انجام دهد.شوخ طبعی یا رفتار تهاجمی،دو رویکردی هستند که یک مربی میتواند با کمک آنها توجه رسانه ها و فشار انها را معطوف خود کند و آنها را از نقد فنی تیمش دور نگه دارد.از فیروز کریمی به ندرت درباره مسائل فنی تیمش سوال میشد و در مقیاسی متفاوت،منتقدان فوتبال اروپا نیز کمتر از دایره جنجال‌های مورینیو خارج می‌شوند،همان چه دلخواه این مربی است.وقتی مورینیو وارد مجادلات رسانه‌ای می‌شود؛عملا به همه اعلام میکند در صورت ناکامی،من را هدف قرار دهید.متاثر از همین استراتژی است که حتی در جریان هر بازی،مورینیو بیش از تیمش مورد توجه دوربین‌ها قرار می‌گیرد و گاهی هیجان پائین بازی تیمش را نیز پوشش می‌دهد و البته ستاره‌های تیمش نیز کمتر از ستاره‌های دیگر تیم‌های بزرگ،فشار فردی را احساس می‌کنند.

مورینیو فشارهای خارجی را جذب خودش میکند و تیمش که می بیند برای رها کردن سرمربی «فداکار»، نیاز به نشان دادن واکنش قاطع دارد،با تمام وجود و در سطح واکنشی بالائی بازی میکند که البته نحوه آماده‌سازی یک تیم در این وضعیت ویژه و ظرافتی که این کار می‌طلبد،نیاز به بحث‌ مفصل دیگری دارد.تنها یک باخت خانگی در کارنامه مربیگری مورینیو در 8 سال اخیر،نشان‌گر توفیق او در اجرای همین نکات است.در تیم‌ مورینیو «فلسفه خانه» خیلی زود اهمیتی ریشه‌ای پیدا می‌کند.مجموعه این نکات،سازنده یک فرمول کلی نیست که هر مربی‌ در هر شرایطی بتواند اجرایش کند.مهمتر از ایجاد فضای امن روانی،ایجاد رفاقت میان اعضای مجموعه و جا انداختن فلسفه خانه،جذب فشار و برداشتن آن از روی بازیکنان و برانگیختگی فداکاری آنها،القای «اطمینان فنی» از سوی سرمربی به بازیکنان است.

اگر شما فشارهای بیرونی را تا حد هشدار بالا ببرید و از این سو،بازیکن شما،به قدرت فنی‌تان اعتماد نداشته باشد،نه میل به فداکاری‌اش برانگیخته می‌شود و نه قادر به حفظ تمرکزشان خواهند بود.جلب اطمینان فنی چه زمانی میسر می‌شود؟ تنها زمانی که با گذر از پروسه‌ای طولانی،مربی صاحب کارنامه ای موفق شده باشد؛کارنامه‌ای که روح بازیکن را تسخیر کند.مورینیو در پورتو این فرمول را چندان مورد استفاده قرار نمی‌داد اما پس از رفتن به چلسی خودش را «آقای خاص» لقب داد و از آن پس بسته به موقعیت،با غلظت‌های مختلف،              «دستگاه تبدیل فشار» خود را با روشی پرریسک راه می‌اندازد.

- بارسلونا 5شنبه شب در دور برگشت مرحله یک هشتم پایانی کوپا دل ری مقابل کوردوبا به میدان رفت و با نتیجه 0-5 به پیروزی رسید. در پایان این مسابقه جوردی رورا، دستیار تیتو ویلانووا در غیاب او در کنفرانس خبری شرکت کرد و به تمجید از روحیه بازیکنان بارسا پرداخت و گفت که باید مقابل این بازیکنان کلاه از سر برداشت.

در اینجا می توانید متن صحبت های رورا را به گزارش آ.اس مطالعه کنید:

*رفتار و عملکرد بازیکنان: اگر نکته ای برجسته و قابل اشاره باشد، رفتار بازیکنان است؛ انگیزه ای که تمام بازیکن مادر ورود به زمین دارند. چون در ابتدا این بازی به نظر یک بازی اسان می رسید ولی مهم این  است که بازیکنان ما به قصد ارائه یک بازی تماشایی به میدان رفتند و می خواستند تا با ارائه یک بازی جذاب و مورد پسند هواداران، نظر آنها را جلب کنند. باید به احترام این بازیکنان کلاه از سر برداشت؛ چون در نیمه اول ما فوق العاده بودیم. بازیکنان بارسا با انسجام تمام و در سطحی بالا بازی می کردند. این قابل توجه ترین نکته بازی 5شنبه بود و باید به این روحیه بالای بازیکنان اشاره کرد

*داوید ویا:گل او گل فوق العاده ای بود وهمین است که او را مبدل به یک بازیکن خاص و ویژه موده. او بازی فوق العاده ای را انجام داد. همان چیزی که ما می دانستیم را به ما نشان داد و ثابت کرد که باید یک بازیکن مهم برای ما باشد . تدریجا  به سطح آرمانی اش بازمی گردد و بدون شک از این هم برای ما مهم تر خواهد شد

*الکسیس: چندین بازی بود که او به گل نرسیده بود. 5شنبه شب خوشبختانه این روزهای بد به پایان رسید. مهم این است که او به این چند هفته قحطی پایان داد. او به ما خیلی کمک کرد ولی واقعیت این است که گلزنی برایش سخت شده بود

*کوردوبا: نمی خواهیم مهارت ها و توانایی های تیم کوردوبا را نادیده بگیریم . آنها شجاعانه بازی کردند . آنها دقایقی خیلی خوب بودند ولی مصدومیت سرخی روبرتو باعث شد تا ما بیشتر بازی را در دست بگیریم

بارسلونا توانست با پیروزی پنج بر صفر مقابل کوردوبا و برد هفت بر صفر در مجموع به مرحله یک‌چهارم نهایی جام حذفی برسد.

آنها برای این تیم دسته دومی بیش از حد قدرتمند بودند و اکنون با مالاگا بازی خواهند کرد. آنها حتی نیازی به حضور لیونل مسی در میدان نداشتند و ستاره تیم به میدان نرفت.

تیاگو در دقیقه 17 گل اول را زد و دروازه میکل سایسار را گشود. الکس سانگ با پاسی عالی او را روانه کرد و او هم با ضربه‌ای دقیق توپ را به دروازه حریف رساند. سایسار دقایقی بعد فرصتی عالی را از الکسیس سانچس گرفت.

اما گل دوم هم از راه می‌رسید. داوید ویا توپ را از تیاگو گرفت، با حرکتی دیدنی مدافعان حریف را پشت سر گذاشت و از زاویه‌ای بسته گل زد.

ویا در دقیقه 26 گل بعدی را هم زد. پاس عالی سرجی روبرتو به ویا در گوشه محوطه جریمه رسید و او توپ را از طریق تیر دروازه به گل تبدیل کرد.

تیاگو می‌توانست گل چهارم را بزند اما ضربه دیدنی او از بیرون محوطه جریمه به تیر برخورد کرد. گل چهارم به نام الکسیس ثبت شد. او که یک بار پس از جا گذاشتن دروازه‌بان حریف با عجله نتوانسته بود کاری کند و توپ را به گل تبدیل کند، این بار در دقیقه 53 کرنر تیاگو را با سر گل کرد.

ویا می‌توانست دقایقی بعد روی پاس الکسیس هت‌تریک خود را کامل کند اما ضربه او از فاصله‌ای نزدیک به بیرون رفت.

ویا نتوانست تا انتها در میدان بماند و در اواسط نیمه دوم مصدوم شد و در حالی میدان را ترک کرد که جوردی رورا سه تعویضش را انجام داده بود و بارسا مجبور شد ده‌نفره بازی کند. اما آنها در دقیقه 85 باز هم گل زدند. الکسیس سانچس که موقعیتی فوق‌العاده برای گل‌زنی را به دلیل سر خوردن روی زمین از دست داده بود گل زد. ضربه دنی آلوز با برخورد به مدافع حریف و سپس برخورد به پای الکسیس به درون دروازه رفت.

بارسا با این برد به دور بعد راه یافت.

- این هفته فیفا تیم منتخب سال 2012 را اعلام کرد. تیمی که در واقع می توان آن را تیم منتخب لالیگا هم نامید. بسیاری معتقدند چند بازیکنی که در این تیم قرار گرفته اند، شایستگی حضور در تیم منتخب سال را نداشتند.

نشریه دیلی میل، در اقدامی جالب، از خوانندگانش خواست تا حدس بزنند دیدار تیم منتخب فیفا و لیگ برتر، چطور خواهد بود. با پاسخ هایی که خوانندگان این نشریه ارسال کردند، گزارش زیر به دست آمد:

جو هارت

منچسترسیتی

برانیسلاو ایوانوویچ	ونسان کمپانی	ویدیچ	لیتون بینز
چلسی	منچسترسیتی	منچستریونایتد	اورتون

خوان ماتا	یحیی توره	مارونه فلینی	گرت بیل
چلسی	منچسترسیتی	اورتون	تاتنهام

لوئیس سوارس رابین فن پرسی     لیورپول منچستریونایتد

کاسیاس

رئال مادرید

دنی الوس	سرخیو راموس	پیکه	مارسلو
بارسلونا	رئال مادرید	بارسلونا	رئال مادرید

ژابی آلونسو	ژاوی	اینیستا
رئال مادرید	بارسلونا	بارسلونا

مسی	فالکائو	کریس رونالدو
بارسلونا	اتلتیکو مادرید	رئال مادرید

گزارش بازی:

دقیقه 0: بازی در ومبلی آغاز می شود.

دقیقه 2: روی کرنر ماتا، ویدیچ با ضربه سر دروازه کاسیاس را تهدید می کند اما دروازه بان تیم منتخب فیفا توپ را مهار می کند.

دقیقه 4: تیم منتخب فیفا کرنر حریف را پاسخ می دهد اما ضربه مسی توسط هارت دفع می شود.

دقیقه 6: مسی خط دفاعی منتخب لیگ برتر را به هم می ریزد اما هارت با واکنشی دیدنی ضربه ستاره آرژانتینی را دفع می کند

دقیقه 10: ویدیچ یک بار دیگر با ضربه سر دروازه حریف را تهدید می کند اما ضربه او از زاویه بسته به بیرون می رود

دقیقه 15: دو حمله پیاپی از دو تیم...ابتدا راموس ضربه سوارس را بلاک می کند...در سمت مقابل، رونالدو روی پاس ژاوی صاحب توپ می شود اما ضربه او در چهارچوب نیست

دقیقه 19: اووووووه....ضربه سر فالکائو و واکنش عالی هارت...تا تیم منتخب لیگ برتر در بازی بماند

دقیقه 22: تیم منتخب فیفا بازی را در اختیار دارد

دقیقه 24: پنااااااااااااااااااااالتی برای تیم منتخب فیفا....تکل بینز روی مسی و سرنگون شدن ستاره آرژانتینی.....خود مسی پشت ضربه قرار می گیرد.....شووووووووووووووووت....و هاااااااااااااارت......دروازه تیم منتخب لیگ برتر توپ را دفع می کند

دقیقه 28: تیم منتخب لیگ برتر به بازی برگشته....این بار نوبت سوارس است که خطرساز شود اما کاسیاس با کف دست توپ را برمی گرداند

دقیقه 32: گلللللللللللللللل.....مارسلو خیلی راحت کمپانی را پشت سر می گذارد... یک شووووووووووووووووت عالی و گل....تیم منتخب فیفا 1-0 پیش می افتد

دقیقه 35: یک شوت از راه دور دیگر از رونالدو اما توپ از بالای دروازه به بیرون می رود

دقیقه 38: یک حرکت عالی از ماتا در سمت راست...یک پاس عالی برای رابین فن پرسی و یک ضربه سر دیدنی....اووووووووووووووووف....کاسیاس با یک عکس العمل خیره کننده توپ را از بالای دروازه به بیرون می فرستد

دقیقه 42: تلاش تیم منتخب لیگ برتر برای رسیدن به گل تساوی....یک شوت از توره که از کنار دروازه به بیرون می رود

دقیقه 43: یک فرصت دیگر برای تیم منتخب لیگ برتر....اما ضربه سر سوارس خیلی راحت در اختیار کاسیاس قرار می گیرد

دقیقه 44: اوووووووووووووه.....بهترین فرصت برای تیم منتخب لیگ برتر....ضربه سر سوارس...بازگشت ناقص کاسیاس...یک فرصت عالی برای ماتا از ضربه او از فاصله ای نزدیک به تیر دروازه برخورد می کند

نیمه دوم:

دقیقه 48: شوت فالکائو از 25 متری در آغوش هارت قرار می گیرد

دقیقه 51: گلللللللللل...گل دوم برای تیم منتخب فیفا....یک همکاری عالی در خط میانی تیم فیفا و به ریختگی خط دفاعی تیم منتخب لیگ برتر....پاس فالکائو برای دنی آلوس و توی دروازه

دقیقه 57: آااااااااااااااااااااااااه.....یک موقعیت دیگر برای تیم منتخب لیگ برتر از دست می رود..ضربه والی ماتا...به همان جایی می رود که کاسیاس حضور دارد...اگر توپ به جای دیگری رفته بود، اختلاف به حداقل کاهش پیدا می کرد.

دقیقه 63: یک همکاری عالی بین ماتا و فن پرسی...شوت ستاره هلندی و باز هم کاسیاس...

دقیقه 65: کاسیاس یک موقعیت دیگر از فن پرسی می گیرد

دقیقه 67: یک ضربه عجولانه از سوارس....او می توانست ماتا را درموقعیت خوبی صاحب توپ کند

دقیقه 71: کاسیاس یک بار دیگر ماتا را ناکام می گذارد....

دقیقه 73: رونالدو ایوانوویچ را پشت سر می گذارد اما شوتش از کنار دروازه به بیرون می رود

دقیقه 77: حرکت مسی...مدافعان حریف را به هم می ریزد...اما ضربه او بلاک می شود

دقیقه 83: فالکائو می توانست گل سوم تیم منتخب فیفا را به ثمر برساند اما.....

دقیقه 90: سووووووووووووووووووووت.....و تمام

تحلیل بازی:

تیم منتخب لیگ برتر در بیشتر دقایق بازی صاحب توپ و میدان بود اما درخشش کاسیاس مانع از باز شدن دروازه تیم منتخب فیفا شد. آنها بارها خط دفاعی تیم منتخب فیفا را به دردسر انداختند اما موقعیت های بسیار خوبی را از دست دادند.

در خط میانی ژاوی، اینیستا و آلونسو نمایش خوبی داشتند اما در بین مهاجمان تیم منتخب فیفا، تنها فالکائو بود که تا اندازه خوب کار کرد و در مقابل، مسی و رونالدو روز خوبی را پشت سر نگذاشتند.